Brug in de Baambrugse Zuwe bij de aansluiting met de Herenweg, Vinkeveen. Bij fietsknooppunt 38.
Jan Berkelaarbrug te Vinkeveen. Op de voorgrond de Herenweg, over de brug de Baambrugse Zuwe.. Het woonhuis stond achter de brug voor de hoge bomen. Refereer aan bijgaande oude foto.
Het woonhuis van Jan Berkelaar (pijl) bij de brug in de Baambrugse Zuwe. Op de voorgrond de Herenweg. Foto collectie Hans van Zwieten. Klik op de foto voor een vergroting.
Verzetsman Jan Berkelaar
In 2020 werd Jan Berkelaar alsnog toegevoegd op de Erelijst van de gevallenen 1940-1945. Daarmee kreeg hij na 77 jaar postuum de erkenning als verzetsheld. Dit is de reden dat zijn naam ontbreekt op het Oorlogsmonument van Vinkeveen van 1948. Dit is ook het geval op de Gedenktafel (uit 1995) in Mijdrecht. Hij woonde in Vinkeveen nabij de brug tussen de Herenweg en de Baambrugse Zuwe in Vinkeveen. Het huis is verdwenen maar de Gemeente De Ronde Venen heeft – als eerbetoon – de brug naar Jan Berkelaar vernoemd op 4 mei 2021.
De historicus Jan Rouwenhorst heeft een artikel gepubliceerd onder de titel “Vergeten verzetsstrijder Jan Berkelaar uit Vinkeveen na 77 jaar erkend”. Klik hier om om het te lezen
Jan Berkelaarbrug
Informatiepaneel bij de brug. De krans en bloemen werden gelegd op 4 mei 2021, tijdens de onthulling.
De tekst op het informatiepaneel:
Jan Berkelaarbrug
================
Jan Berkelaar
lid van het verzet in Vinkeveen
3 april 1910- 17 juli 1943
Beste vriend Jan,
Ik heb jou dringend nodig. Het is voor mij persoonlijk. Jan, als het kan, breng dan een fiets mee. Wees zo goed en spreek er met niemand over wat ik je schrijf. Ik hoop dat je zo gauw mogelijk bij mij komt.
Groeten aan vrouw en kinderen.
Jan, tot ziens.Deze indringende oproep ontvangt timmerman Jan Berkelaar van de joodse koopman Henri Norden uit Amsterdam. Op 30 september 1942 worden de briefschrijver en zijn vrouw Mietje vermoord in het vernietigingskamp Auschwitz. Ze zijn dan 25 jaar.
Jan Berkelaar en zijn gezin wonen hier aan het begin van de Baambrugse Zuwe. Op zaterdag 17 juli 1943 zit hij in een Amsterdams politiebureau, in afwachting van een verhoor over voedselbonnen. Die ochtend voert de Amerikaanse luchtmacht een aanval uit op de Fokker-vliegtuigfabriek. Dat gecamoufleerde complex maakt deel uit van de Duitse oorlogsindustrie.
Het beoogde doel wordt niet geraakt . De afgeworpen bommen vallen op de nabijgelegen woonwijken in Amsterdam-Noord. Bijna 200 mensen komen om het leven. Het politiebureau waarin Jan Berkelaar is ingesloten, wordt ook getroffen. Hij raakt zwaar gewond en overlijdt enkele uren later.
Zijn vrouw is in verwachting van hun derde kind. Het gezin blijft zonder man en vader achter in Vinkeveen.
Jan Berkelaar is 33 jaar geworden. Zijn naam staat op de nationale Erelijst van Gevallenen 1940-1945.
Erelijst van gevallenen 1940-1945
Klik op de afbeelding om naar de digitale Erelijst te gaan.
Rechts het fietsknooppunt 38 informatiepaneel.
Bombardement Amsterdam-Noord juli 1943
In juli 1943 waren er drie bombardementen op Amsterdam-Noord. Het eigenlijke doel was de Fokkerfabriek. Tweemaal ging het mis en vielen de bommen op de woonwijk. Bij het eerste bombardement op 17 juli kwam Jan Berkelaar om.
Dagboek Anne Frank van 19 juli
Anne schrijft in haar dagboek over het bombardement waarbij Jan Berkelaar omkwam. Anne schrijft over ‘Zondag’ maar dit moet zaterdag zijn (17 juli).
Het politiebureau in Amsterdam-Noord
Het politiebureau (1917) aan de Adelaarsweg 66. Bron Vereniging Vrienden van de Binnenstad Amsterdam
Kaart van Amsterdam-Noord waar de bommen vielen. Niet op het doel – de Fokkerfabriek – maar in de wijk. In het vierkantje lag het politiebureau Adelaarsweg 66. Bron Stichting Historisch Centrum Amsterdam Noord (HCAN)
Politiebureau nummer 13, Adelaarsweg 66, na het bombardement van 1943. Bron Beeldbank stadsarchief Amsterdam. Op deze plaats staat nu een woningblok met huisnummer 64a en 64b.
Een fotocollage in het Amsterdamse archief met de drie omgekomen politieagenten. Er is een aanwijzing dat er drie arrestanten omkwamen. Hieronder moet Jan Berkelaar zijn geweest. Bij het zien van deze foto doemt de vraag op of deze agenten Jan Berkelaar zouden hebben ondervraagd over de voedselbonnen? Bron Beeldbank stadsarchief Amsterdam
De slachtoffers
Voorlezen van de namen
De namen van alle slachtoffers – voor zover bekend – worden voorgelezen door leerlingen van groep 7 van de Elzenhagenschool. Bij de namen die in beeld komen, zie je ook de leeftijden van de meer dan 200 slachtoffers.
De slachtofferlijst
Deel van de slachtofferlijst. Klik hier of op de afbeelding om naar de lijst (pdf) te gaan van het Historisch Centrum Amsterdam Noord (HCAN)
In de lokale media
De Groene Venen van 7 mei 2021
De Groene Venen van 9 april 2021. Klik op de afbeelding om naar de krant te gaan, ga naar pagina 11.