De zes locaties
Locaties van de Gedenkzuilen, de nummers komen overeen met de adressen hieronder. Klik op de kaart voor een vergroting.
Direct naar betreffende Gedenkzuil? Klik op de naam van het vliegtuig.
-
- Waverveen, Veldweg tussen huisnummer 1a en 1b – Avro Lancaster, 30 maart 1943
- Waverveen, Poeldijk t/o huisnummer 2a (Fa. Ruizendaal) – Bristol Blenheim, 27 juni 1940
- Mijdrecht, Tienboerenweg t/o huisnummer 9 – Vickers Wellington, 29 maart 1942
- Wilnis, rotonde Mijdrechtse Dwarsweg/N212 Ir. Enschedeweg, bij ingang parkeerplaats – Vickers Wellington, 5 mei 1943.
- Wilnis, Mijdrechtse Dwarsweg, aan het fietspad iets ten oosten van de wateropslag/kelder – Dornier, 10 mei 1940 (Duits, leeg)
- Vinkeveen, nabij Botsholsedijk 30, links van de ingang zwarte werkschuur Natuurmonumenten – Junker 13 mei 1941 (Duits)
De zuilen
In de gemeente De Ronde Venen zijn gedenkzuilen opgericht bij de zes plaatsen waar in de Tweede Wereldoorlog oorlogsvliegtuigen zijn verongelukt. Bijzonder is dat dit gedaan is voor zowel geallieerde als Duitse toestellen, voor vriend en vijand dus.
De zuilen hebben de vorm van een lezenaar, gemaakt van een stalen plaat met een knik. In de voet is de datum en daaronder een neerstortend vliegtuig uitgespaard. Let op de uitsparing, deze komt telkens overeen met het silhouet van het oorlogsvliegtuig.
Op het bovenste geknikte deel is het informatiepaneel bevestigd met daarop details van het vliegtuig, de vlucht en bemanning. Deze informatie is het resultaat van een groot onderzoek door de heer Chris van der Linden. Hij heeft op de website Luchtoorlog Waverveen en omstreken de ongelukken uitgebreid gedocumenteerd. Hieronder is bij elke Gedenkzuil een koppeling aangebracht naar de betreffende pagina van de genoemde website. Vooral de foto’s daar zijn zeker de moeite waard.
Een suggestie van een inwoner heeft geleid tot een project binnen de Historische Vereniging De Proosdijlanden o.l.v. oud-wethouder Jan van Breukelen, met dit mooie resultaat, 75 jaar na de laatste van de zes ongelukken.
(1) Avro Lancaster, 30 maart 1943
Waverveen, Veldweg tussen huisnummer 1a en 1b
De onthulling van de geplaatste gedenkzuilen werd gedaan door de onthullingsceremonie bij deze zuil op dinsdag 6 november 2018 om 16.00 uur, zie onderaan voor een foto-impressie.
Gedenkzuil nabij de plaats waar een oorlogsvliegtuig in de Tweede Wereldoorlog is neergestort. Deze zuil staat aan de Veldweg (tussen huisnummer 1a en 1b) in Waverveen waar herdacht wordt dat op 30 maart 1943 een Avro Lancaster is neergestort (achter de dijk).
Detail van een Gedenkzuil met informatie paneel en de datum van de gebeurtenis. Klik op de foto voor een vergroting van het informatiepaneel
Meer over de geschiedenis en foto’s: Luchtoorlog Waverveen en omstreken
Naar boven
(2) Bristol Blenheim 27 juni 1940
Waverveen, Poeldijk t/o huisnummer 2a (Fa. Ruizendaal)
Klik op de foto voor een vergroting
Uitzicht op de plaats waar het gevechtsvliegtuig is neergekomen, onder aan de voet van de dijk. Klik op de foto voor een vergroting van het informatiepaneel.
Meer over de geschiedenis en foto’s: Luchtoorlog Waverveen en omstreken
Bezoekers aan de Gedenkzuil hebben bloemen en een fotocollage van de bemanning meegebracht (foto 5 aug. 2019)
Naar boven
(3) Vickers Wellington, 29 maart 1942
Mijdrecht, Tienboerenweg t/o huisnummer 9
Na 3 maanden is al de zo kenmerkende roestvorming van cortenstaal te zien.
Klik op de foto voor een vergroting van het informatiepaneel.
Meer over de geschiedenis en foto’s: Luchtoorlog Waverveen en omstreken
Naar boven
4) Vickers Wellington, 5 mei 1943
Wilnis, rotonde Mijdrechtse Dwarsweg/N212 Ir. Enschedeweg, bij ingang parkeerplaats
Gedenkzuil Vickers Wellington die op 5 mei 1943 verderop (achter de bomen) is neergestort. Klik op de foto voor een vergroting van het informatiepaneel.
Op 5 mei 2020 had een voorbijganger een roos in de drie van 1943 gestoken. Foto genomen 7 uur en 77 jaar nadat de bemanningsleden zijn omgekomen.
In samenhang met deze Gedenkzuil …
1. Het Monument Bristol Hercules XVI-motor, links van deze zuil.
2. Het Robert Moultonpad, halverwege naar Wilnis-Dorp, is het wandelpad over de spoordijk naar de piloot vernoemd (april 2019).
3. In Wilnis Dorp: Het Monument voor omgekomen Canadese militairen van Edwin Merks en hun graven op het naastgelegen kerkhof van de NH kerk.
Meer lezen…
In de Proosdijkoerier, uitgave van de Historische Vereniging De Proosdijlanden, drie artikelen van Jan Rouwenhorst (1996 nr 4 / 2003 nrs 3 en 4):
Over het ongeluk op 5 mei 1943 (blz 23-24), over de twee overlevenden: radiotelegrafist Howard H. Hoddinott (blz. 77-78) en navigator Gordon C. Carter (blz 107-109).
Links naast de Gedenkzuil het Monument Bristol Hercules XVI-motor van dit vliegtuig.
Meer over de geschiedenis en foto’s: Luchtoorlog Waverveen en omstreken
Plaats van de inslag en de opgraving in september 2002. Het vierkantje geeft de plaats van de Gedenkzuil aan. In het bosje de parkeerplaats. Foto collectie Piet Kroon.
Als u op de parkeerplaats doorloopt naar het hek heeft u goed zicht op de plek. Op de foto liggen de koeien precies op de plaats waar het toestel is neergestort. Het weiland is daar licht verhoogd geraakt na de bergingsoperatie in 2002.
Naar boven
(5) Dornier, 10 mei 1940, Duits (leeg)
Wilnis, Mijdrechtse Dwarsweg, aan het fietspad iets ten oosten van de wateropslag/kelder
Gedenkzuil georiënteerd naar de plaats van het neerstorten. Let op de torenspits van Wilnis, net boven de bomen aan de horizon. Klik op de afbeelding voor een vergroting van het informatiebord
Vrijdagmorgen, 10 mei 1940
In het kwartaalblad van de Historische Vereniging De Proosdijlanden ‘de Proosdijkroniek’ jaargang 36, nummer 1, maart 2020, blz. 44-46 (nog niet digitaal beschikbaar) heeft Piet Kroon een bijzonder boeiend verhaal geschreven over dit ongeluk, een echte aanrader.
Meer over de geschiedenis en foto’s: Luchtoorlog Waverveen en omstreken
Naar boven
(6) Junker, 13 mei 1941, Duits
Vinkeveen, nabij Botsholsedijk 30, links van de ingang zwarte werkschuur Natuurmonumenten.
De Junker is in de Vinkeveense Plassen neergestort. Klik op de afbeelding voor een vergroting van het informatiebord
Meer over de geschiedenis en foto’s: website Luchtoorlog Waverveen en omstreken
Naar boven
| ontwerper | |
| naam | Bart van Tol van Brouwer Sign b.v. te Mijdrecht |
| geboortejaar | |
| geboorteplaats | |
| woonplaats | |
| object | |
| titel | Zes Gedenkzuilen oorlogsvliegtuigen WO II: vier geallieerde en twee Duitse toestellen |
| Bijnaam | |
| onthulling / ingebruikneming | 6 november 2018 door wethouder mevrouw Marja Becker en onderzoeker de heer Chris v.d. Linden. |
| budget / begroting / kosten | € 9.000 |
| formaat | Zuil: ca. 165h x 65b x 08d, knik op 102,5h, plaatlengte 140. Letters: 5,5h. Informatiepaneel: 60b x 40h (zuil 5: 60b x 54h). |
| technieken | Lasersnijden |
| materialen | Cortenstaal, geborsteld aluminium. |
| uitvoering | Korver b.v. Mijdrecht (stalen framewerk, levering tegen kostprijs als een geste). |
| omschrijving | Gedenkzuil in de vorm van een lezenaar, bestaande uit een geknikte cortenstalen plaat. In de voet is de datum en daaronder het silhouet van het neergestorte toestel uitgespaard. Op het bovenste (geknikte) deel is het informatiepaneel bevestigd met daarop details van het vliegtuig, de vlucht en de bemanning. |
| locatie | |
| soort locatie | Wegberm, nabij de plaats waar het oorlogsvliegtuig is neergestort. |
| adres | 6 locaties, zie bovenaan. |
| plaats | Mijdrecht (1), Waverveeen (2), Vinkeveen (1) en Wilnis (2). |
| opdrachtgever/opdracht | |
| opdrachtgever | Historische Vereniging De Proosdijlanden (Stichting Proosdijer Publicaties draagt de kosten). Er kwam een bijdrage van € 4.000 van de Gemeente De Ronde Venen. |
| soort opdrachtgever | Vereniging |
| soort opdracht | Gedenken |
Lees v
erder …
De documentatie van onderzoeker de heer Chris van der Linden (foto) op website Luchtoorlog Waverveen en omstreken.
Een uitsnede van de rouwkaart van Chris van der Linden. Bron: Nieuwe Meerbode 21 augustus 2019. Verdrietig om zijn heengaan, maar vol bewondering voor de man die de gesneuvelde bemanningen een naam en een gezicht heeft gegeven op zijn website en de Gedenkzuilen. Henk B. Klik op de afbeelding voor een vergroting.
Collage die Chris van der Linden vlak voor zijn overlijden nog ontving van de Historische Vereniging De Proosdijlanden. Op dat moment waren de laatste twee (Duitse) Gedenkzuilen geplaatst. Deze collage was later de basis voor de collage die burgemeester Maarten Divendal ontving bij de onthulling van het Monument Bristol Hercules XVI-motor. Klik op de foto voor een vergroting.
Impressie van de onthulling op 6 november 2018
Naast deze foto’s is er een youtube film van RTV De Ronde Venen nieuws over de onthulling
Een aanrader, zeker omdat Chris van der Linden aan het woord komt.
De Gedenkzuil vóór de onthulling.
Indrukwekkend was de gespeelde Last Post
Daarna werd door wethouder mevrouw Marja Becker en onderzoeker de heer Chris van der Linden de Gedenkzuil onthuld. Chris was toen al ernstig ziek, hij is overleden op 20 augustus 2019.
Uit respect voor de gevallenen wordt er geapplaudisseerd.
Naar boven