In het verlengde van de Veldweg aan de Amsteloever te Nessersluis
Landmark Nessersluis zoals het bedoeld is: een zit-object aan de oever van de Amstel. 1675 is het bouwjaar van de sluis.
Het Landmark Nessersluis herinnert aan de oude Nessersluis die de Amstel verbond met het middeleeuwse kanaal De Bijleveld. Het bestaat uit twee houten sluisdeuren die overgaan in zitbanken. In de vierkante binnenruimte staat een lage informatietafel. Op de deuren staan de jaartallen van het bouwjaar 1675 en het sloopjaar 1896. Op de voet van de banken de naam van het object NESSERSLUIS. Het hout is een verwijzing naar de oude houten sluisconstructies. Verder lezen…
1896 is het jaar van de sloop. De sluis was overbodig geworden na de droogmaking van de polder Groot-Mijdrecht.
De uitbeelding van de oude sluisdeuren
Informatiebord op de lage tafel in de landmark
De oude Nessersluis ´op de kaart´
Detail uit de “Nieuwe Caart van de Groote Rondeveense Polders” van Gerbrand Praalder; een manuscriptkaart uit 1782, De `Bylevelce Vaart` is hier voor de duidelijkheid ingekleurd. De naamsvermeldingen zijn een bijdrage van Dick Koeleman, beeldbewerking Henk Butink.
Het oude tracé van de Bijleveld; van de Oude Rijn/Leidsche Rijn (bij Harmelen) tot Nessersluis. Detail van kaart “1000-1600: De Structuur bepaald” uit het boek “Tastbare Tijd – Cultuurhistorische atlas van de provincie Utrecht”. ISBN 90-76092-40-0
In de late middeleeuwen (1413) werd een 17 km lang kanaal gegraven tussen de Oude Rijn en de Amstel ten behoeve van de scheepvaart tussen Utrecht en Amsterdam. Tevens diende het kanaal voor de afwatering van de aanliggende landerijen. Omdat de Amstel lager lag dan de Bijleveld moest er een sluis worden aangelegd. In de eeuwen daarna werd het gebied tussen Wilnis en Nessersluis verveend en het gebied werd een meer. De turf werd opgestookt door de Amsterdammers. Eind 19e eeuw werd het gebied drooggemaakt, daardoor ontstond Polder Groot-Mijdrecht (- 6m NAP). De waterloop van de Bijleveld werd bij deze droogmaking niet gehandhaafd, daarmee verloor de Nessersluis zijn functie en werd in 1896 afgebroken.
Routes van drie middeleeuwse kanalen in de Ronde Venen: Heinoomsvaart, Geuzensloot en de Bijleveld. Zwart-witte stippellijn geeft het tracé aan van voor de vervening en (latere) droogmaking. Linksboven lag de Nessersluis. De 600 jaar oude loop van de Bijleveld is ten zuiden van Wilnis – in het zogenoemde Bovenland – nog intact (getrokken lijn). Bij de inpoldering Veldzijde is de Heinoomsvaart wel gehandhaafd; verlegd tot naast de Winisse Zuwe. De dikke stippellijn laat de voormalige grens zien tussen Holland en Het Sticht (Utrecht). Een bende van 500 geuzen o.l.v Adriaan van Duivenvoorde trokken in 1572 vanaf de Vecht via de sloot op naar Mijdrecht om het Proostenhuis te verwoesten, vandaar de naam Geuzensloot. Eigen beeldbewerking.
| kunstenaar | |
| naam | Lars Bouwman |
| geboortejaar | |
| geboorteplaats | |
| woonplaats | Voorhout |
| woonplaats | http://www.larsbouwman.nl/Landmark%20Nessersluis%2006.html |
| object | |
| titel | Landmark Nessersluis |
| bijnaam | Monument Nessersluis |
| onthulling / ingebruikneming | 10 december 2015, door Rolf Steenwinkel, dagelijks bestuurder Waterschap Amstel, Gooi en Vecht. |
| budget / begroting / kosten | |
| formaat | |
| technieken | Prefab object, in één keer geplaatst. |
| materialen | Azobé houten object op betonnen voetplaat. Tegels binnenzijde Chinees hardsteen. |
| uitvoering | AW Vessies Infra |
| omschrijving | Een vierkante ruimte met twee omhoog reikende houten sluisdeuren die overgaan in zitbanken. In de binnenruimte staat een lage informatietafel. Op de deuren de jaartallen van het bouwjaar 1675 en het sloopjaar 1896. Op de banken de naam van het object NESSERSLUIS. |
| locatie | |
| soort locatie | Rivieroever (Amstel) |
| adres | In het verlengde van de Veldweg |
| plaats | Nessersluis |
| opdrachtgever/opdracht | |
| opdrachtgever | Waterschap Amstel, Gooi en Vecht i.s.m. de Gemeente De Ronde Venen |
| soort opdrachtgever | Waterschap |
| soort opdracht | Landmark/monument |
Van de website www.awgroep.nl
“Landmark Nessersluis: een bijzondere opdracht”
Waterschap Amstel, Gooi en Vecht wil waterwerken die in de historie van Nederland een grote rol hebben gespeeld zichtbaar maken in het moderne landschap. Het Waterschap was daarom op zoek naar een ontwerper/kunstenaar die een landmark voor de Oude Sluis in Nessersluis kon ontwerpen. Toen onze projectleider Jan van der Knijff hiervan hoorde, stelde hij voor dat onze ontwerper/architect een vrijblijvend ontwerp kon maken. Waternet, die het project namens het Waterschap uitvoert, ging hiermee akkoord en was enthousiast over het eerste ontwerp. Toen ook de bewoners positief reageerden op het definitieve ontwerp, is gelijk de vergunning aangevraagd. Deze is intussen ook verleend en wij hebben de opdracht gekregen voor de definitieve engineering en de bouw van het landmark.
Het ontwerp
Er is heel weinig bekend over de Oude Nessersluis. Samen met Waternet, de gemeente Ronde Venen, de bewoners en de Historische Vereniging de Proosdijlanden is het onze architect Lars Bouwman gelukt een goed beeld te krijgen van hoe de sluis eruit gezien moet hebben. Deze informatie heeft hij gebruikt voor zijn ontwerp. Twee houten sluiswanden gaan over in bankjes zodat het landmark ook gebruikt kan worden om te genieten van het fraaie uitzicht over de Amstel. De bijbehorende tafel wordt gebruikt om informatie over de geschiedenis van de Oude Nessersluis weer te geven. De jaartallen van de aanleg (1675) en de sloop (1896) van het waterwerk staan op het landmark. Er is voor hout gekozen om een verwijzing te maken naar de oude houten sluisconstructies.
Geschikte locatie
Er is gezocht naar een geschikte locatie met een fraai uitzicht over de Amstel waar het landmark goed zichtbaar is voor passanten op het water en op de fiets. Deze plek is gevonden: de open groenstrook aan de Amstel in het verlengde van de Veldweg in Nessersluis. Het is bovendien dicht bij de ligging van de Oude Nessersluis. Kortom, een mooie plek om even stil te staan bij de historie van een bijzonder waterwerk.