1959/2024, Stieren. Adriaan van der Weijden

Groenlandsekade 5, Vinkeveen

De wandkunst “Stieren”geeft de relatie weer met het agrarische karakter van de gemeente. Foto van de nieuwe opstelling (2024).  Klik op de foto voor een vergroting.

De “Stieren” is een betonreliëf, dat (ter plaatse) werd gegoten in een bekisting. Na uitharding van het beton is de bekisting verwijderd en het werk beschilderd in de kleuren betongrijs en gebroken wit voor de grote vlakken en zwart voor de accentuering. Het oog van de grote stier wordt gevormd door ijzeren ring met rode verf. Wat de voorstelling links voorstelt is niet duidelijk.

De bekisting zelf is ook ontworpen. Zo heeft de bekisting er voor gezorgd dat de afdruk van de ruwe planken- en gladde platen bijdraagt aan de vormgeving van het kunstwerk.

De bekisting is goed zichtbaar in het achtergebleven betonoppervlak en versterkt het spel van het (stijk)licht. Het weiland wordt in gebroken witte en egaal zwarte vlakken abstract weergegeven. De lijnen van de ruwe planken in een deel van het werk doen denken aan de lijnen van de eeuwenoude slotenpatroon in de omgeving. Dit patroon is 800 jaar geleden ontstaan bij de ontginning van het veen.

De gekartelde belijning van de bekisting versterkt tevens de kracht van het monumentale dier.

De voorstelling is zo gemaakt dat het op grotere afstand het beste overkomt.

In opdracht van de PUEM werd in 1959 door H.E. Schulte, architect HBO-BNA (1906-1967) het Transformatorstation ontworpen, daarin was plaats ingeruimd voor deze wandkunst van Adriaan v.d. Weijden. Architect en kunstenaar waren indertijd bevriend.  In 2024 kwam de nieuwbouw van het transformatorstation gereed en werd het kunstwerk opnieuw op de gevel geplaatst.  Door het ontbreken van een uitbouw komt het werk veel beter tot zijn recht.  Zie onder voor de oude situatie.

Situatie op 9 mei 2024.  Zodra de bouwplaats is opgeruimd worden er nieuwe foto’s gemaakt.

Kunstenaar
naam  Adriaan van der Weijden
geboortejaar  7 juni 1910
geboorteplaats  Oudenrijn (Vleuten-De Meern), overleden 14 augustus 1971 in Minden (Duitsland). Begraven te Ouderijn (De Meern).
woonplaats
object
titel  Stieren
bijnaam
onthulling / ingebruikneming  1959
budget / begroting / kosten
formaat  800b x 290h
technieken  Betonrelief in kleur geschilderd.
materialen  Beton, ijzeren ringen en verf.
uitvoering
omschrijving Een betonreliëf, gegoten daarna beschilderd met de kleuren betongrijs, gebroken wit en zwart voor de accentuering. De twee stieren en de weilanden zijn op  abstracte wijze weergegeven.
locatie
soort locatie  Transformatorstation 50/10 kV.
adres  Groenlandsekade 5
plaats  Vinkeveen
opdrachtgever/opdracht
opdrachtgever  Provinciale Utrechtse Elektriciteits Maatschappij (PUEM), later overgenomen door REMU, UNA, Eneco en nu Stedin.
soort opdrachtgever  Nutsbedrijf
soort opdracht  Kunstopdracht provinciale overheid.

Meer informatie

Zie de website over de architect en dit kunstwerk: https://www.heschultearchitect.nl/PUEM/vinkeveen.html

Over Adriaan van der Weijden

Adriaan van der Weijden (1910-1971). Bron foto Encyclopaedia Apriana.

De kunstenaar is bekend van straatscènes en van dier-, landschap- en figuurvoorstellingen.
Hij gebruikte materialen/technieken als: olieverf, (beton)reliëfs, glas-in-loodramen en breektegelmozaïeken.

Zijn werk is te vinden in particuliere en openbare gebouwen en in kerken en kloosters.

Hij was werkzaam in:Amsterdam, Rome, Caïro, Madrid, Algiers, Marokko en Griekenland.

In de Mariakerk van De Meern heeft kunstenaar de schildering in de apsis en de veertien kruiswegstaties gemaakt.

 

De Stieren 1.0 (1959-2022)

Hier de historische opstelling, van 1959 tot midden 2022. Het zicht op het kunstwerk is (op kortere afstand) niet optimaal door de uitbouw onder.  

Het transformatorstation uit 1959.

Bij de vernieuwing van het transformatorstation zal het kunstwerk worden behouden. Dit zijn de huidige eigenaar (Stedin) en de gemeente overeengekomen nadat de Erfgoedvereniging Heemschut een rapport (waardestelling) had uitgebracht in september 2018. Dit rapport eindigt met het advies:

Dit kunstwerk ‘Stieren’ is het enige kunstwerk in beton van de hand van Van der Weijden. Het is een krachtig beeld dat zeker een tweede leven verdient. Van der Weijden is een professioneel, kundig en landelijke gewaardeerd kunstenaar. Helaas zijn enkele van zijn werken verloren gegaan en zijn andere er matig aan toe. Van der Weijden is bovendien een kunstenaar uit de regio, dat zijn erfgoed zeker dient te koesteren. Het advies is om het werk opnieuw aan de buitengevel op een meer gezichtsbepalende locatie te plaatsen, daarvoor heeft het onbetwist de kwaliteiten. 

De Nieuwe Meerbode van 14 juni 2019. Het kunstwerk werd uiteindelijk niet op een sokkel gezet, maar kwam opnieuw op de gevel.

Midden 2022 – voorjaar 2024, kunstwerk in tijdelijke opslag

Het kunstwerk werd veilig gesteld om later op de nieuwbouw weer een plaats te krijgen.

Opslag ter plaatse, foto Anneke van Breukelen